نیاز به تحول فلسفی در پارادایمهای علوم معاصر و پیشنهاد نظریهی فلسفی امر وجودی
نویسندگان
چکیده مقاله:
با پیشرفت علوم در قرون اخیر، مسایلی در علم مطرح شده است که نیاز به انقلاب در ساختارهای فلسفی علوم را گوشزد میکند. در اینجا به عنوانِ جاینشینی برای زیربنای فلسفیِ علوم، نظریهی فلسفی «امر وجودی» پیشنهاد میشود که با الهام گرفتن از استعارهی انسان متفکر و بر اساس دیدگاه حکمت متعالیه طراحی گردیده است. این نظریه ایجاد را جاینشین وجود میکند و با مخروطی دیدن نظام آفرینش، خلقت را عملی در ذات خداوند میداند که یکسویه است و از وحدت رو به کثرت دارد. این نظریه پدیدههای عالم را «عمل آفرینش» دانسته، مفهوم موجود را حاصل دخالتِ ذهن انسان میانگارد. همچنین دیدگاه کلی - جزیی را جاینشین دیدگاه کل – جز میکند. از دستاوردهای این نظریه، اتحاد بین اشیا مادی با یکدیگر و با قوانین حاکم بر آنها و توصیف هماهنگ مفاهیمی چون کمیت، زمان، پیوستگی و ... است.
منابع مشابه
امر تراژیک، شاخصۀ فلسفی تراژدی
از نظر ارسطو اجزای کیفی تراژدی شامل میتوس (پیرنگ)، سیرت، گفتار (بیان)، اندیشه، منظر نمایش و آواز است. او سه جزء میتوسِ هر تراژدی را دگرگونی (peripeteia)، بازشناخت (Angenorsis)و واقعۀ دردانگیز/ فاجعه (catastrophe) برمیشمارد که سبب هلاک یا رنج قهرمان تراژدی میشود. ارسطو در نگرش منتقدانۀ خود به تراژدی در پی یافتن شاخصههای فلسفی آن است. مطالعۀ تراژدیهای یونان بوستان به ما نشان خواهد داد «امر تر...
متن کاملتفکر فلسفی در ایران معاصر
پرسش از تفکر فلسفی در ایران معاصر را باید پر اهمیت تلقی کرد از ذهن و روح ایرانی که در طول تاریخ مأنوس با اندیشه حکمی و فلسفی و منشأ پیدایش نظامهای بزرگ فلسفی بوده است انتظار میرود که در طول دوره تلاقی با عالم مدرن نیز از اندیشیدن باز نایستاده باشد. تحقیق در وضع تفکر فلسفی در ایران دوره جدید علاوه بر اهمیت فینفسه، ما را با فضاهای ذهنی که منشأ ماجراها و حوادث پدید آمده در لایههای بیرونیتر حی...
متن کاملسیر برهان صدیقین و تحول خداشناسی فلسفی
برهان صدیقین نمونه خوبی است از مباحث فلسفی که سیر تحول آن بیانگر ژرفنگری فیلسوفان مسلمان در ابداع و ارائه ملاک دقیق در نزدیکتر شدن به آموزه دینی « خدا را به خدا شناختن» می باشد. تلاش ابن سینا ارائه برهان مبتنی بر وجودشناسی به هدف بی نیازی از مبادی تصوری جهان شناختی بود. صدرا معتقد است برهان ابن سینا فقط ابتنای بر مبادی وجود شناختی ندارد، زیرا وی از امکان ماهوی نیز بهره برده است. برهان شیخ اشراق...
متن کاملفقر وجودی انسان در قرآن با رویکردی فلسفی – عرفانی
نظریه ((فقر وجودی)) که در حکمت و عرفان به صورت عین ربط و نیاز بودن معلول به علت و ممکن به واجب یا ((نمود)) بودن ماسوای الهی و ظهور و تجلی ((بود مطلق)) آشکار شد ریشه در معارف و حیانی و قرآن کریم داشته و متعلق به ((قرآن)) است که به تدریج حکیمان الهی و عارفان صمدانی به دلایل آن پی برده اند . مقاله ای که پیش روی اصحاب حکمت و ارباب معرفت نهاده شد درصدد تبیین نظریه یاد شده در افق وحی و با رهیافتی حک...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 38
صفحات 49- 70
تاریخ انتشار 2013-03-17
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023